Οι κινηματογραφικές αφίσες είναι μια ιδιαίτερη μορφή τέχνης, η οποία συμπορεύεται και εμπνέεται από τον κινηματογράφο, με στόχο να τον διαφημίσει στους επίδοξους επισκέπτες των σκοτεινών αιθουσών.
Η αλήθεια είναι ότι η τέχνη της κινηματογραφικής αφίσας είναι τόσο συνυφασμένη με τις ίδιες τις ταινίες, που πλέον θεωρείται δεδομένη η συνύπαρξή τους. Οι δημιουργοί κάθε νέας ταινίας, πριν ακόμα δώσουν στην κυκλοφορία το πρώτο trailer της, προωθούν τις διαφημιστικές της αφίσες. Επίσης, είναι αλήθεια πως κάποιες πολύ καλές ταινίες "κάηκαν" πριν ακόμα προβληθούν στις αίθουσες, λόγω "κακής" αφίσας... Τα κινηματογραφικά στούντιο δίνουν πλέον πολύ μεγάλη έμφαση στη δημιουργία σωστών αφισών!...
Από τα τέλη του 19ου αιώνα, που πραγματοποιήθηκε η πρώτη δημόσια προβολή ταινίας σε οθόνη, έως σήμερα, η εξέλιξη του κινηματογράφου υπήρξε ραγδαία. Ήδη, από τα πρώτα του βήματα, το μέσο αναπτύχθηκε ταχύτατα, με αποτέλεσμα μέσα σε σύντομο, σχετικά, χρονικό διάστημα να προβάλλονται ταινίες για το κοινό σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης.
Ο Jules Cheret, ένας Γάλλος ζωγράφος και λιθογράφος, εφηύρε νέους τρόπους στη λιθογραφική μέθοδο εκτύπωσης και το σχεδιασμό και έτσι συνέβαλλε στο να ξεκινήσει μία νέα εποχή στο χώρο των αφισών. Αποτέλεσμα αυτού ήταν οι αφίσες να αποτελέσουν ένα πολύ σημαντικό μέσο διαφήμισης το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την προώθηση όλων σχεδόν των προϊόντων και υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου -φυσικά- και του κινηματογράφου. Συνδυάζοντας έντονες χρωματιστές εικόνες, με λίγες λέξεις και μεγάλες γραμματοσειρές, τα θέματα των αφισών εστίαζαν στα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα της κινηματογραφικής βιομηχανίας.
Αρχικά, οι εταιρείες του χώρου συνήθιζαν να αυτοδιαφημίζονται παρουσιάζοντας τον εξοπλισμό που διέθεταν, όμως, λόγω της ραγδαίας ανάπτυξης του κινηματογράφου, θεωρήθηκε αναγκαίο να διαφημίζεται ξεχωριστά η κάθε ταινία. Αν και τότε, η κάθε παραγωγός εταιρεία δημιουργούσε αφίσες για τις ταινίες της σε διάφορα σχήματα και μεγέθη, τελικά αποφασίστηκε να υιοθετηθεί ένα πρότυπο μέγεθος, καταλήγοντας στο 27x41 ίντσες. Αυτές οι αφίσες τοποθετούνταν σε ειδικές θήκες στα θέατρα και απεικόνιζαν μία σκηνή από την ταινία που διαφήμιζαν, συνοδευόμενη από τον τίτλο, πιθανόν μια μικρή περίληψη και φυσικά το όνομα της παραγωγού εταιρείας.
Με τον καιρό, οι ιδιοκτήτες των θεάτρων, συνειδητοποιώντας ότι η σωστή διαφήμιση προσέλκυε το κοινό και εξασφάλιζε την επιτυχία, άρχισαν να αναζητούν πιο όμορφα και καλαίσθητα διαφημιστικά υλικά. Ενώ, λοιπόν, τα στούντιο επέμεναν στα συγκεκριμένα πρότυπα που ακολουθούσαν, τα θέατρα κατέφυγαν σε ανεξάρτητες λιθογραφικές εταιρίες οι οποίες δημιουργούσαν τις αφίσες που ήθελαν, με χαμηλό κόστος. Οι καινούριες αφίσες ήταν πιο όμορφες σχεδιαστικά, ενώ βοήθησαν να ανατραπεί ουσιαστικά και ο τρόπος προώθησης των ταινιών. Μέχρι, περίπου, το 1910 οι κινηματογραφικές εταιρείες προσπαθούσαν να υποβαθμίζουν την φήμη των ηθοποιών, φοβούμενες ότι αν αυτοί γίνονταν διάσημοι θα ανέβαιναν και οι οικονομικές τους απαιτήσεις. Έπειτα, όμως, από κάποια γεγονότα που απέδειξαν το ενδιαφέρον του κοινού για τους ηθοποιούς που πρωταγωνιστούσαν στις ταινίες, τα ονόματα αυτών ξεκίνησαν να εμφανίζονται σε όλες τις αφίσες.
Με την πάροδο του χρόνου, οι ταινίες μεγάλωσαν σε διάρκεια και παράλληλα μεγάλωσαν και οι υποδομές των θεάτρων αλλά και οι ανάγκες για όλο και μεγαλύτερη προβολή των ταινιών. Οι διαφημιστικές αφίσες έγιναν εντελώς απαραίτητες και μπορούσε κάποιος να τις συναντήσει παντού, ακόμα και στο πλάι αυτοκινητοδρόμων που διέσχιζαν τεράστιες έρημες εκτάσεις! Ήταν, φυσικά, επόμενο, οι κινηματογραφικές εταιρείες να αρχίσουν να συναγωνίζονται στο σχεδιασμό και την πρωτοτυπία των αφισών τους. Ξόδευαν τεράστια ποσά προσλαμβάνοντας σπουδαίους καλλιτέχνες για τον σχεδιασμό τους και έτσι, σε συνδυασμό με την λιθογραφική μέθοδο εκτύπωσης, παρουσιάστηκαν αφίσες που χαρακτηρίζονται ακόμα και σήμερα μικρά αριστουργήματα!
Όταν εφευρέθηκε η ακόμη πιο οικονομική μέθοδος εκτύπωσης, offset, δόθηκε η δυνατότητα να αποδίδονται πιο ακριβείς εικόνες και παράλληλα αυτό σήμανε και την είσοδο της φωτογραφίας στις αφίσες, η οποία αντικατέστησε σε μεγάλο βαθμό τη ζωγραφική. Μέχρι το 1950 χρησιμοποιούνταν και οι δύο αυτές μέθοδοι εκτύπωσης αλλά μετά καθιερώθηκε ως μοναδική η offset.
Εμείς, ξεκινάμε σήμερα την παρουσίαση μιας συγκεκριμένης κατηγορίας κινηματογραφικών αφισών, αυτής των γουέστερν. Είναι κάτι εντελώς πρωτότυπο, που δεν θα το συναντήσετε πουθενά αλλού στο διαδίκτυο και είναι αποτέλεσμα ενδελεχούς μελέτης. Συγκεντρώσαμε ένα τεράστιο αρχείο από αφίσες του είδους που λατρεύουμε και θέλουμε να το μοιραστούμε μαζί σας. Όμως, δεν θα είναι μια απλή παράθεση εικόνων αλλά μια πραγματική ευκαιρία για να γνωρίσει το ελληνικό κοινό ταινίες άγνωστες ή ξεχασμένες. Γι' αυτό και μαζί με τις αφίσες θα υπάρχουν και κάποιες βασικές πληροφορίες για την κάθε ταινία. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορέσουν οι φαν του είδους να δημιουργήσουν το δικό τους αρχείο και να αρχίσουν να αναζητούν παλιές ταινίες για να τις προσθέσουν στη συλλογή τους.
Η παρουσίαση θα γίνει με χρονολογική σειρά, σε συνέχειες. Να διευκρινίσουμε ότι δεν θα παρουσιαστούν όλες οι ταινίες γουέστερν αλλά μόνο εκείνες για τις οποίες υπάρχουν ή έχουν διασωθεί τα πόστερ τους. Ελπίζουμε αυτή η προσπάθεια να βρει θετική ανταπόκριση, για να μπορέσει να ολοκληρωθεί. Φυσικά, μπορείτε να αφήνετε ελεύθερα τα σχόλιά σας και τις προτάσεις σας, για την βελτίωση της παρουσίασης ή για τυχόν ελλείψεις που παρατηρήσετε.
Σας ευχόμαστε καλή διασκέδαση, σε αυτό το κινηματογραφικό ταξίδι στην αγαπημένη μας Άγρια Δύση...
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
1903-1914
The Great Train Robbery (1903)
Ηθοποιοί: A.C. Abadie, Gilbert M. 'Broncho Billy' Anderson, George Barnes, Justus D. Barnes, Walter Cameron, John Manus Dougherty, Sr.Donald Gallaher, Frank Hanaway, Adam Charles Hayman
Σκηνοθεσία: Εdwin S.Porter
Διάρκεια: 12 λεπτά
Θεωρείται το πρώτο αφηγηματικό φιλμ (με περισσότερες από δώδεκα ξεχωριστές σκηνές, καθεμιά από τις οποίες αναπτύσσει την πλοκή) και το πρώτο γουέστερν, με συνολική διάρκειά 12 λεπτά, που μπορεί σήμερα να φαίνονται ελάχιστα αλλά το 1903 έπαιρναν επικές διαστάσεις. Για πρώτη φορά κάνει εδώ την εμφάνισή του το διαδοχικό μοντάζ, που θα αναπτύξει αργότερα ο Γκρήφιθ.
Υπόθεση: Πρόκειται για την ιστορία μιας μεγάλης ληστείας τρένου, την επίθεση των ληστών στον σταθμάρχη και τον οδηγό, την ακινητοποίηση του τρένου, την άγρια καταλήστευση των επιβατών και την τελική αναμέτρηση με τους εκπροσώπους του νόμου. Εντυπωσιακό είναι το πλάνο όπου ένας από τους ληστές σημαδεύει προς την κατεύθυνση των θεατών και πυροβολεί στο κενό.
The Cowboy Millionaire (1909)
Αμερικάνικη βουβή ταινία, σε σκηνοθεσία Francis Boggs και Otis Turner. Οι πρωταγωνιστές της ταινίας ήταν οι Tom Mix, Mac Barnes και William Garwood. Ήταν η πρώτη ταινία του ηθοποιού William Garwood. Υπόθεση: Μια Βρετανίδα ερωτεύεται έναν κάου-μπόυ, όμως επιστρέφει πίσω στην Αγγλία όταν ανακαλύπτει ότι αυτός μπορεί να μην είναι ειλικρινής μαζί της. Ο κάου-μπόυ την ακολουθεί στην Αγγλία για να κερδίσει ξανά την εύνοιά της.
The Telltale Knife (1911)
Είναι μια αμερικανική μικρή ταινία western (διάρκειας μόλις 10 λεπτών!) με πρωταγωνιστή τον Tom Mix και σκηνοθεσία του William Duncan. Βγήκε στις αίθουσες το 1914.
The Squaw’s Love (1911)
Ένα έργο ρομαντικό αλλά και πρωτοποριακό. Θεωρείται η πρώτη ταινία στην οποία χρησιμοποιήθηκαν παραπάνω της μια κάμερας (στην προκειμένη τρεις), για να αποθανατίσουν μια σκηνή! Πρωταγωνιστεί η ηθοποιός Mabel Normand, στον ρόλο μιας νεαρής Ινδιάνας, η οποία βάζει σε κίνδυνο την ζωή της για να σώσει τον αγαπημένο της.
Διάρκεια: 17 λεπτά.
Custer's Last Fight (1912)
Είναι η πρώτη ταινία που φτιάχτηκε για τον George Armstrong Custer και την τελική πτώση του στην μάχη του Little Bighorn.
Πρώτη προβολή στις 4 Οκτωβρίου 1912, στις Η.Π.Α. σε σενάριο Richard V. Spencer και σκηνοθεσία Francis Ford (μεγαλύτερου αδελφού του John Ford), με πρωταγωνιστές τους Francis Ford, Grace Cunard, William Eagle Shirt. Η ταινία επανακυκλοφόρησε το 1925 και το 1933. Βουβή ταινία διάρκειας 30 λεπτών.
The Battle of Elderbush Gulch (1913)
Μια εντυπωσιακή ταινία με σκηνές μάχης μεταξύ Ινδιάνων και λευκών. Όλα ξεκινούν όταν η Sally (Mae Marsh) και η μικρή αδελφή της στέλνονται για να επισκεφθούν τρεις θείους τους στη Δύση. Ταξιδεύουν με την άμαξα και οι ταξιδιώτες έρχονται σε σύγκρουση με τους Ινδιάνους... Βγήκε το Νοέμβριο του 1913, σε σκηνοθεσία D. W. Griffith. Διάρκεια: 29 λεπτά.
An Indian's Loyalty (1913)
Μια μικρής διάρκειας ταινία (μόλις 17 λεπτών), σε σκηνοθεσία Christy Cabanne, με πρωταγωνίστρια την Lillian Gish. Πρεμιέρα: 16 Αυγούστου 1913.
The Sheriff's Baby (1913)
Άλλη μια ταινία που σκηνοθέτησε ο D. W. Griffith. Ήταν διάρκειας 17 λεπτών και πρωταγωνιστούσαν οι Alfred Paget, Henry B. Walthall, Harry Carey, Lionel Barrymore και Robert Harron.
Three Friends (1913)
Αμερικάνικη, βουβή ταινία σε σκηνοθεσία D. W. Griffith. Είναι διάρκειας 17 λεπτών και πρωταγωνιστούν οι Henry B. Walthall, Blanche Sweet, John T. Dillon, Lionel Barrymore, Joseph McDermott και Clara T. Bracy.
Broncho Billy's Conscience (1913)
Η ταινία έκανε πρεμιέρα στις 6 Σεπτεμβρίου 1913. Σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί ο Gilbert M. 'Broncho Billy' Anderson.
The Bargain (1914)
Ένας ληστής τραυματίζεται κατά τη διάρκεια μιας ληστείας και τρέπεται σε φυγή. Βρίσκει καταφύγιο σε ένα ράντσο, στο οποίο φιλοξενείται και αναρρώνει. Ερωτεύεται και παντρεύεται μια όμορφη κοπέλα. Αφού μετανιώνει γι' αυτό που έκανε, προσπαθεί να επιστρέψει τα χρήματα, όμως αναγνωρίζεται και συλλαμβάνεται.
Μια μεγάλη ταινία, διάρκειας 70 λεπτών. Πρωταγωνιστούν οι William S. Hart, J. Frank Burke, Barney Sherry, James Dawley, Clara Williams, Charles Swickard, Roy Laidlaw, Herschel Mayall.
Broncho Billy and the Greaser (1914)
Πρεμιέρα: 10 Οκτωβρίου 1914 (Η.Π.Α.). Διάρκεια: 15 λεπτά. Πρωταγωνιστούν οι Bill Cato, Carl Stockdale, Fred Windemere, Gilbert M ‘Broncho Billy’ Anderson, Joe Cassidy, Lee Willard, Marguerite Clayton, Thomas J Crizer, True Boardman.
Her Grave Mistake (1914)
Της Universal Film. Διάρκεια: 20 λεπτά. Πρωταγωνιστούν οι Murdock MacQuarrie, Seymour Hastings, Lon Chaney και Agnes Vernon. Η συγκεκριμένη ταινία θεωρείται χαμένη, καθώς δεν διασώζεται κανένα αντίγραφο.
The Squaw Man (1914)
Πρωταγωνιστούν: Dustin Farnum (Capt. James Wyngate), Monroe Salisbury (Sir Henry), Winifred Kingston (Lady Diana), William Elmer (Cash Hawkins), Foster Knox (Sir John), Joseph Singleton (Tabywana). Διάρκεια: 74 λεπτά. Η ταινία "The Squaw Man" είναι η μόνη ταινία που γυρίστηκε με επιτυχία τρεις φορές από τον ίδιο σκηνοθέτη/παραγωγό, Cecil B. DeMille. Έκανε ένα βουβό ριμέικ το 1918 και μια ομιλούσα εκδοχή το 1931!
The Tragedy of Whispering Creek (1914)
Σκηνοθεσία: Allan Dwan. Πρωταγωνιστούν: Murdock MacQuarrie, Pauline Bush, William C. Dowlan. Διάρκεια: 20 λεπτά. Πρεμιέρα: 2 Μαΐου 1914.
The Virginian (1914)
Η κινηματογραφική ταινία βασίστηκε στο μυθιστόρημα "The Virginian" του Owen Wister. Σκηνοθεσία: Cecil B. DeMille. Πρωταγωνιστούν: Dustin Farnum, Jack W. Johnston, Sydney Deane, William Elmer, Winifred Kingston, James Griswold.
Pierre of the Plains (1914)
Η ταινία βασίζεται σε μυθιστόρημα του Gilbert Parker και το σενάριο έγραψε ο Benjamin S. Kutler. Το έργο γυρίστηκε και πάλι το 1942.
------------------------------------
ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΜΕ ΤΗΝ ΘΡΥΛΙΚΗ ΤΕΤΡΑΔΑ!
Εσύ θα βοηθήσεις;
ΠΑΤΗΣΕ ΕΔΩ ΚΑΙ ΜΑΘΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ!