Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2011

Σπουδαίοι συγγραφείς 1 - Ιούλιος Βερν (Jules Verne) 1828-1905


Ο Ιούλιος Βέρν (Jules Verne) γεννήθηκε στη Νάντη της Γαλλίας στις 8 Φεβρουαρίου 1828, Ο πατέρας του Pierre Verne ήταν δικηγόρος. Η μητέρα του Sophie ήταν αριστοκρατικής καταγωγής. Ο Ιούλιος είχε έναν αδελφό, τον Paul και τρεις αδελφές: την Anna, την Mathilde και την Marie. Η παιδική του ηλικία κύλισε μέσα σε ηρεμία και ανεμελιά. Τελείωσε το σχολείο στη Νάντη παίρνοντας διπλώματα στη λογοτεχνία (1844) και στα νομικά (1846). Το 1848 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι για να συνεχίσει τις σπουδές του στα Νομικά.
Γοητευμένος από τη λογοτεχνία, την ποίηση και το θέατρο, από την παιδική ηλικία του, τους αφιερώθηκε.
Το 1850 γνωρίστηκε με τον Αλέξανδρο Δουμά (πατέρα) χάριν στη βοήθεια του οποίου κατόρθωσε να ανεβάσει το πρώτο του θεατρικό έργο (Les pailles rompues). Ένα μονόπρακτο που το έγραψε με τη συνεργασία του Δουμά (γιού). Αρνήθηκε να συμμορφωθεί στην επιθυμία του πατέρα του να επιστέψει στη Νάντη, μένοντας μόνιμα στο Παρίσι. Μέχρι το 1854 είχε ανεβάσει πολλά θεατρικά έργα που γράφτηκαν με τη συνεργασία του Michel Carre.
Το 1856 γνώρισε τη μέλλουσα γυναίκα του -μια νεαρή χήρα με δύο παιδιά από τον πρώτο της γάμο- την Honorine Morel, την οποία παντρεύτηκε ένα χρόνο αργότερα το 1857. Έκαναν μαζί ένα παιδί τον Michel. Ανάμεσα στα καινούργια πρόσωπα της ζωής του είναι και μερικοί διάσημοι φίλοι του όπως ο εξερευνητής Aristide Hignard, που ταξιδεύουν μαζί στην Αγγλία και τη Σκωτία (1859) και στην Σκανδιναβία (1860). Ο Hignard έγραφε και στίχους τραγουδιών που πολλά χρωστάνε στον φίλο του Ιούλιο.

'Αλλος διάσημος φίλος του ήταν ο φωτογράφος Felix Tournachon, γνωστός με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Nadar, που μεταξύ των άλλων ήταν πρωτοπόρος της αεροπλοίας και ιδιοκτήτης του μεγαλύτερου αερόστατου του καιρού του, του Giant. Μαζί με τον Nadar ίδρυσαν τη "The Society for the promotion of locomotion by means of machines heavier than the atmosphere", με σκοπό την διάδωση της ιδέας των αεροπορικών ταξιδιών με συσκευές βαρύτερες του αέρα. Οι φίλοι του τον ενέπνευσαν πολλούς από τους ήρωες των μυθιστορημάτων του και δεν το κρύβει. Χαρακτηριστικός είναι ο ήρωας του βιβλίου του "Από τη γή στη Σελήνη"(1869) Michel Ardan (Nadar). To 1862 μια συνάντηση του με τον εκδότη Pierre Jules Hetzel του αναζωπυρώνει το πάθος του για τη λογοτεχνία και το γράψιμο. Εκδότης και συγγραφέας ο Pierre Jules Hetzel ένθερμος Δημοκρατικός.
Εξορισμένος στις Βρυξέλλες, μετά από το κίνημα της 2ης Δεκεμβρίου 1851, επέστρεψε στο Παρίσι το 1860 και συνέχισε το εκδοτικό του έργο. Το πρώτο χειρόγραφο του Βέρν που διάβασε ήταν το "Ταξίδι με το αερόστατο" που το μετονόμασε σε "Πέντε εβδομάδες με το αερόστατο" που ήταν η πρώτη αλλά όχι και η μόνη από τις δημιουργικές του διορθώσεις στα κείμενα του Βέρν. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε το 1863 και ήταν το πρώτο μιας μακροχρόνιας λογοτεχνικής συνεργασίας. Το 1866 τα μυθιστορήματα του Βέρν ομαδοποιήθηκαν σε μια εκδοτική σειρά με τον τίτλο "Παράξενα ταξίδια σε γνωστούς και άγνωστους κόσμους". Ο συγγραφέας και ο εκδότης με αυτό συνέλαβαν ένα νέο λογοτεχνικό είδος το γεωγραφικό-ταξιδιωτικό μυθιστόρημα. Μια σειρά βιβλίων ικανά να περιγράψουν κάτω από αυτή τη νέα μορφή, ολόκληρη τη Γη.


Αν και ο Hetzel είχε δημοσιεύσει αρκετούς από τους μεγάλους συγγραφείς του 19ου αιώνα (Balzac, Hugo, Musset, Sand) το όνομά του συνδέθηκε προ πάντων με την επιτυχία των βιβλίων του Βέρν, που πρόσθετα ήταν εικονογραφημένα από σημαντικούς καλλιτέχνες της εποχής (Ferat, Riou, Neuville, Benett, Rous). Οι τίτλοι των "Παράξενων ταξιδιών" της πρώτης περιόδου είναι από τους πιο διάσημους. "Πέντε εβδομάδες με το αερόστατο", "Ταξίδι στο κέτρο τη γης" , "Από τη γη στη σελήνη" με την συνέχεια του "Γύρω από τη σελήνη", "Τα τέκνα του πλοιάρχου Grant" , "Είκοσι χιλιάδες λεύγες υπό την θάλασσα", με τον διάσημο ήρωα του καπετάνιο Νέμο (όχι δεν είναι ώς καρτούν της Ντίσνευ η πρώτη του παρουσία). Εκείνο το πρώτο διάστημα ο Βέρν πρότεινε στον εκδότη του μερικά φουτουριστικά μυθιστορήματα που ο Hetzel του τα απόρριψε. Οταν μετά το θάνατο του Βέρν ανακαλύφθηκαν και εκδόθηκαν, έγιναν πολύ μεγάλες παγκόσμιες εκδοτικές επιτυχίες (όπως το Paris au XX siecle που πρωτοεκδόθηκε το 1994).


Το 1867 ο Ιούλιος Βέρν ταξίδεψε με τον Μεγάλο Ανατολικό από το Λίβερπουλ στη Νεα Υόρκη. Θα περιγράψει αυτό το ταξίδι στο έργο του "Η πλωτή πολιτεία". Το 1872 πρωτοδημοσιεύει σε συνέχειες τον "Γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες" που θα γίνει η μεγαλύτερη επιτυχία του. Ακολουθούν "Το μυστηριώδες νησί", "Ο δεκαπενταετής πλοίαρχος" και τα "Μιχαήλ Στρογκώφ" και "Έκτωρ Σερβαντάκ" (το όνομα "Στρογκώφ" έφτασε σε λίγο διάστημα να σημαίνει το οτιδήποτε εξαιρετικά παράξενο και ασυνήθιστο).

Ο Ιούλιος Βέρν αφιέρωνε ένα πολύ μεγάλο μέρος του χρόνου του στο διάβασμα. Εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία ειδικά με επιστημονικό περιεχόμενο. Το 1868 έγραψε μια γεωγραφία της Γαλλίας και των αποικιών. Κατ' απαίτηση του εκδότη του γράφει μια ιστορία των μεγάλων εξερευνήσεων και ανακαλύψεων για να αποδείξει με αυτό το τρόπο ότι τα μυθιστορήματα του είναι βασισμένα σε πραγματικά και επιστημονικά στοιχεία. Η έκδοση των "Παράξενων ταξιδιών" συνεχίζεται με κανονικό ρυθμό και μεταφράζονται ταυτόχρονα σε πάρα πολλές γλώσσες. Το 1886 ο ανιψιός του συγγραφέα, Gaston Verne, σε μια κρίση τρέλλας, πυροβολεί τον θείο του χωρίς κανένα προφανή λόγο και αυτό το τραύμα στο πόδι θα βασανίζει τον Βέρν για όλη την υπόλοιπη ζωή του. Τον ίδιο χρόνο πεθαίνει και ο εκδότης του Hetzel που οι παρατηρήσεις και οι διορθώσεις του πολλά έχουν προσφέρει στα κείμενα του.
Η έκδοση της σειράς συνεχίστηκε από τον γιο του εκδότη Jules Hetzel μέχρι που παραχώρησε τον εκδοτικό του οίκο στον εκδότη Hachette.
Η σειρά συνεχίζει να γνωρίζει μεγάλη επιτυχία. Εκείνο το διάστημα ο Βέρν μετακομίζει στην επαρχία και ασχολείται με τα κοινά σε τοπικό, δημοτικό επίπεδο. Προσπαθεί να εφαρμόσει στον επαρχιακό μικρόκοσμο τις ιδέες του περί διακυβέρνησης και των ουτοπικών του οραματισμών για την ιδανική κοινωνία, που τόσο συχνά διαχέονται και στα έργα του. Λόγω της απομόνωσης του Βέρν στη Γαλλική επαρχία και της επικοινωνίας του με τον εκδότη του μόνο ταχυδρομικά, διάφοροι σπεύδουν να τον επισκεφτούν για να επιβεβαιώσουν την ύπαρξη του και ο Βέρν τους υποδέχεται ήρεμα και φιλόξενα. Επιστήμονες που αναγνωρίζουν τον εαυτό τους σε ήρωες των μυθιστορημάτων του, τον μηνύουν επιθυμώντας να μοιραστούν λίγη από τη διασημότητα του. Στο τέλος του 19ου αιώνα γίνονται της μόδας τα αστυνομικά μυθιστορήματα και ο Βέρν μπαίνει δυναμικά στο καινούργιο είδος. Παρόλη την επιτυχία του, εν ζωή δεν έτυχε της αναγνώρισης που του όφειλαν τα γαλλικά γράμματα και η Γαλλία. Αυτό σε συνδυασμό με τα προβλήματα υγείας, το παλιό τραύμα, τον διαβήτη και τον καταρράκτη που τον βασάνιζαν, έκαναν τα τελευταία του χρόνια πολύ μελαγχολικά, μέχρι τον θάνατο του στις 25 Μαρτίου του 1905.


Ο Βέρν είναι ένας συγγραφέας που σε ταξιδεύει και σε κάνει να ονειρεύεσαι, όμως δεν είναι μόνο για παιδιά. Ο Βέρν δεν γράφει παιδική λογοτεχνία. Μπορεί να ανακαλύπτει τη γη, το κόσμο, την επιστημονική γνώση, με τα μεγάλα μάτια ενός παιδιού γεμάτου θαυμασμό και συγκίνηση, αλλά το έργο του είναι γεμάτο υψηλά νοήματα και σύμβολα. Η αφηγηματική του τεχνική αγγίζει την τελειότητα (δεν είναι τυχαίο μιας και διορθώνει και ξαναδιορθώνει τα κείμενα του πολλές φορές φέρνοντας τον εκδότη του στα όρια του). Στο γράψιμο ακολουθεί την συμβουλή του συμπατριώτη του ποιητή Μπουαλώ που γράφει στην "Ποιητική" του: "Εκατό φορές να γράφετε και να ξαναγράφετε το κείμενό σας, χαρίζοντάς του ολοένα και πιότερη καλλιέπεια". Όπου έχει σταθεί τυχερός με τους μεταφραστές του -πράγμα που έχει συμβεί πολλές φορές και στις ελληνικές εκδόσεις του- ξεδιπλώνετε αγέρωχο όλο το λογοτεχνικό του μεγαλείο, οι πολιτικές του θέσεις, η οικολογική του συνείδηση. Ένα έργο πολύτιμο που το κάνει ακόμα πιο πολύτιμο ο όγκος του.
Σαν σήμερα γεννήθηκε και οι απανταχού λάτρεις του τον γιόρτασαν με σεβασμό... Μια γιορτή μνήμης και μελέτης του έργου και του λογοτέχνη των "Παράξενων ταξιδιών σε γνωστούς και άγνωστους κόσμους". Ταξίδια στον ταπεινό μας πλανήτη που εκείνος λάτρεψε...


Το μεγαλύτερο μέρος του κειμένου προέρχεται από το http://www.booksinfo.gr

5 σχόλια:

  1. ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΒΕΡΝ. ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΠΟΥ ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΩΣΑΝ ΚΑΙ ΘΑ ΜΕΓΑΛΩΣΟΥΝ ΓΕΝΙΕΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΕΣ. ΔΗΛΩΝΩ ΚΑΤΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΑΠΟ ΦΑΝΑΤΙΚΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΤΟΥ.ΠΟΛΛΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΔΕΙΓΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΣ ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΤΙΣ ΥΠΕΡΟΧΕΣ ΓΚΡΑΒΟΥΡΕΣ ΤΟΥΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Από μικρός είχα βάλει στόχο να διαβάσω όλα του τα έργα, όμως ακόμα δεν το έχω καταφέρει! Βλέπεις, είναι τόσα πολλά... Πάντως έχω διαβάσει περισσότερα από τα μισά. Αγόραζα από διάφορους εκδότες, μέχρι που γνώρισα τα βιβλία του Βερν των εκδόσεων Αστήρ. Από τότε... κόλλησα! Θαυμάσιες μεταφράσεις, άρτια εικονογράφηση, πανέμορφα εξώφυλλα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Το επίπεδο του blog ανεβαίνει συνεχώς! Μπορεί να μην μπαίνω συνέχεια, αλλά όταν μπαίνω το χαίρομαι πραγματικά! Πολλά μπράβο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δεν "γλύτωσα" ευτυχώς ούτε εγώ από τον Ιούλιο Βέρν κατά την παιδική μου ηλικία.Πρώτα ως κλασσικά εικονογραφημένα και κατόπιν ως πλήρες κείμενο.Σημειωτέον πως η τελευταία κυκλοφορία κάποιων εκ των έργων του,η οποία παρουσιάστηκε μέσα από το blog,είναι πολύ καλογραμμένη και με ενδιαφέροντα σχόλια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αγαθοκλή μου, σ' ευχαριστούμε για τα καλά σου λόγια. Και το δικό σου blog είναι πολύ ξεχωριστό...
    Έχεις δίκιο για την καινούρια σειρά βιβλίων, Bill. Το μόνο ελάττωμα που εντόπισα εγώ είναι η κακή ανάλυση της εσωτερικής εικονογράφησης. Βέβαια είχα σαν δείγμα και την κορυφαία σειρά του Αστέρα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή