Αφιέρωμα: Η Κατάκτηση της Δύσης (Μέρος Α')

«Η πορεία προς τη Δύση είναι η Οδύσσειά μας»

(Andre Bazin)

Τι είναι η «Κατάκτηση της Δύσης»

Πρόκειται για την ελληνική έκδοση του πολυβραβευμένου ιταλικού fumetti (=κόμικ) La Storia Del West. Κυκλοφόρησε στη χώρα μας σε 69 τόμους (σχήματος 12 x 19 εκ) ανάμεσα στο 1980 και το 1985 από τις εκδοτικές Μέδουσα (τα τέσσερα πρώτα τεύχη) και ΜαμούθComix τα υπόλοιπα (ουσιαστικά η ΜαμούθComix είναι το διάδοχο σχήμα της πρώτης εκδοτικής). Μέχρι το τεύχος 4 (Κομαντσέρος / Ιούλιος 1980), η σειρά κυκλοφορεί κάθε δεκαπενθήμερο, εκδότης αναγράφεται ο Π. Κουτρουλάρης – Μέδουσα Περιοδικές εκδόσεις ΕΠΕ και διευθυντής ο Κ. Μπρούσαλης. Να σημειωθεί πως μετά το τεύχος 4 η σειρά σταμάτησε για ένα ολόκληρο έτος μέχρι να συνεχιστεί η κυκλοφορία της υπό τη νέα επωνυμία της εκδοτικής. Από το τεύχος 5 (Οι Μισθοφόροι / Ιούνιος 1981) η έκδοση γίνεται μηνιαία, φέρει στο εξώφυλλο την ένδειξη Σειρά ΜΑΜΟΥΘComix και ως υπεύθυνος έκδοσης αναγράφεται ο Γ. Τσίτσοβιτς. Η σειρά θα παραμείνει μηνιαία μέχρι το Μάρτιο του 1983 (τχ. 22) οπότε θα διακοπεί η κυκλοφορία της για ένα δίμηνο και θα ξεκινήσει ξανά από τον Ιούνιο του ίδιου έτους σε δεκαπενθήμερη συχνότητα μέχρι το τέλος της, τον Ιούλιο του 1985. Το πρώτο τεύχος της «Κατάκτησης» κόστιζε 30 δρχ και το τελευταίο 60 δρχ. Οι λοιπές διακυμάνσεις στην τιμή είχαν ως εξής: τα τεύχη 5 έως 46 κόστιζαν 40 δρχ. και τα τεύχη 47 έως 62 κόστιζαν 50 δρχ.

ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ

Ο Δημιουργός
Δημιουργός της σειράς της «Ιστορίας της Δύσης» είναι ο (αυτοδίδακτος) Ιταλός Gino D’Antonio (1927-2006), ο οποίος έγραψε το σύνολο της σειράς και σχεδίασε σημαντικό μέρος της (12 τεύχη), όπως εξάλλου και όλα τα εξώφυλλα. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του έπους είναι η αυστηρή εργασία στον τομέα της τεκμηρίωσης που έχει κάνει ο D’Antonio προκειμένου να αναπαραστήσει την Άγρια Δύση ρεαλιστικά και με ιστορική ακρίβεια.
O D’Antonio ξεκίνησε την καριέρα του το 1947 με το χαρακτήρα Jess Dakota (με φανερή την επίδραση του Milton Cannif) και σύντομα βρέθηκε στο δημιουργικό team του Pecos Bill, ενός από τους πιο δημοφιλείς χάρτινους καουμπόηδες της εποχής του. Το 1955 γνωρίζεται με τον Roy D’Ami, μέσω του πρακτορείου του οποίου αποκτά πρόσβαση στην αγγλική αγορά όπου θα διοχετεύσει δεκάδες ιστορίες του, αστυνομικές, πολεμικές, γούεστερν αλλά και προσαρμογές σε κόμικς κλασικών έργων της παιδικής λογοτεχνίας.
Από το 1966 καταπιάνεται με το πιο μεγαλεπήβολο έργο του, την «Κατάκτηση της Δύσης» (La Storia Del West), για τις εκδόσεις του Bonelli (τότε ονομάζονταν εκδόσεις Araldo, αργότερα Cepim), μια σειρά που δεν ολοκληρώθηκε παρά 15 χρόνια αργότερα, το 1980. Παράλληλα, μαζί με έναν εκ των σχεδιαστών της «Κατάκτησης» δημιούργησε τη σειρά "Suzanna" για το εβδομαδιαίο περιοδικό "Il Giornalino". Μετά την ολοκλήρωση της «Κατάκτησης» δημιούργησε το αντισυμβατικό western "Bella e Bronco", όπου ο βασικότερος χαρακτήρας ήταν γυναίκα, κάτι ανήκουστο για το είδος.
Για τις εκδόσεις του Bonelli δημιούργησε ακόμα το κόμικ «Ο Άνθρωπος από τη χώρα των Ζουλού» (στη σειρά «Ένας άνθρωπος, Μια Περιπέτεια» του 1977) και έγραψε το σενάριο για τη σειρά Julia (σε σχέδιο του Giancarlo Berardi). Το 1977 και το 1978, τιμήθηκε με το σημαντικό βραβείο ANAF ως καλύτερος Ιταλός σεναριογράφος κόμικς.
Στο σχέδιο της «Κατάκτησης» συνέβαλαν ακόμα οι σχεδιαστές που αναφέρονται παρακάτω. Κατά τη γνώμη μου κανένας δεν κατάφερε να προσεγγίσει την αρτιότητα και τη δύναμη που περιέχουν οι ιστορίες που εικονογράφησε ο ίδιος ο D’Antonio. Να τονιστεί πως ειδικά για τα πρώτα τεύχη έχουμε αρκετές συνεργασίες σχεδιαστών: δηλαδή άλλοι έκαναν τις πρώτες σελίδες μιας ιστορίας και άλλοι τις τελευταίες (βλ. ενδεικτικά: τχ. 13 «Η Τελευταία Μονομαχία») ή άλλοι «έριχναν» τα μολύβια και άλλοι προσθέταν τα μελάνια.

Η τακτική αυτή εγκαταλείφθηκε προοδευτικά. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί πως, ειδικά σε ότι αφορά τα τεύχη που αναγράφονται πολλοί δημιουργοί, είναι πολύ δύσκολο να διακρίνεις ποιος ακριβώς σχεδιαστής έκανε ποιες σελίδες, γιατί κάτι τέτοιο δεν αναφέρεται στα στοιχεία της έκδοσης κάθε τεύχους. Στην αρίθμηση χρησιμοποιώ αυτή της ελληνικής έκδοσης, ενώ αναγράφω και τον τίτλο του τεύχους για την αποφυγή σύγχυσης:

O Renzo Callegari (1933- )
Πριν την εμπλοκή του στη σειρά της «Κατάκτησης» είχε σχεδιάσει πολεμικές, αστυνομικές και γούεστερν ιστορίες για την Fleetway. Σχεδίασε αποκλειστικά ή σε συνεργασία με τον D’Antonio (ή άλλους) έξι τεύχη της σειράς με αφετηρία το τεύχος 1 (Προς το Άγνωστο) και κατάληξη το τεύχος 13 (Η Τελευταία Μονομαχία). Ο λόγος που έφυγε από τη σειρά είναι ότι το 1969 αποχώρησε προσωρινά από το χώρο των κόμικς για χάρη της πολιτικής (ανήκε στο κομμουνιστικό κόμμα). Στα τέλη της δεκαετίας του 70 επέστρεψε στα κόμικς για να σχεδιάσει -τι άλλο;- σειρές γούεστερν σε διάφορες ανθολογίες κόμικς.

Ο Sergio Tarquinio (1925 - )
Υπήρξε, ένας από τους δυο βασικούς σχεδιαστές της σειράς, καθώς σχεδίασε 34 τεύχη της (2 με 3 ανά έτος) με πρώτο το Νο 4 (Κομαντσέρος) και τελευταίο το τεύχος 68 (Λευκή Κόλαση). Από τους μεγάλους μάστορες του fumetti western («μάστορα του ασπρόμαυρου», τον χαρακτήρισε ο Bonelli), ξεκίνησε την καριέρα του στην Αργεντινή όπου δούλεψε δίπλα σε ονόματα όπως Hugo Pratt, Breccia και Battaglia. Τη δεκαετία του 50 επέστρεψε στην Ιταλία όπου δούλεψε στην Ιταλική έκδοση των «Κλασσικών Εικονογραφημένων», ενώ πολλές ήταν και οι δουλειές του που δημοσιεύτηκαν στην Αγγλία, σε διάφορες ανθολογίες της Fleetway. Αφού ολοκληρώθηκε η σειρά της «Κατάκτησης», ο Tarquinio σχεδίασε αρκετές περιπέτειες του Ken Parker στις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Ο Renato Polese (1924- )
Ο δεύτερος βασικός σχεδιαστής της σειράς με 32 τεύχη στο ενεργητικό του (σχέδιο ή μελάνια). Είναι ένας από τους μεγαλύτερους μάστορες του fumetti western. Με πολυετή καριέρα σε όλους σχεδόν τους εκδοτικούς οίκους της Βρετανίας. Τον συναντάμε για πρώτη φορά στις 8 τελευταίες σελίδες του τχ. 1 (Προς το Άγνωστο) για να καταλήξουμε μέχρι το τεύχος 65 (Οι Αγωνιστές), ενώ συμμετέχει και στο σχέδιο του τελευταίου τεύχους (Το τέλος του Δρόμου). Έχει γραφεί πως ο D’Antonio προτιμούσε τον Polese για τις πιο ανάλαφρες περιπέτειες της σειράς και τον Tarquinio για τις πιο δυνατές και φορτισμένες δραματουργικά περιπέτειες. Με τον D’Antonio συνεργάστηκε και στο ανατρεπτικό fumetti western "Bella e Bronco", όπως και στη σειρά "Ένας Άνθρωπος, μια περιπέτεια" (Bonelli, 1977). Ο Polese είναι ο σχεδιαστής που έχει κάνει όλες τις νέες σελίδες που δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά στην «Κόκκινη» έκδοση της «Κατάκτησης».

Ο Giorgio Trevisan (1934 - )
Συμμετείχε στο σχέδιο κάποιων από τις πρώτες ιστορίες. Τον συναντάμε στο 2ο και 3ο τεύχος. Έχει σχεδιάσει και την ιστορία με τον Samuel Colt στο τέλος της περιπέτειας «Άλαμο». Σημειωτέον πως είχε εξαιρετική κλασική παιδεία, πάθος για την ιστορική ακρίβεια και εκτός από το σχέδιο ασχολήθηκε με τη ζωγραφική. Εργάστηκε και για τη Fleetway (War Picture Library, Battle Picture Library), όπως και για διάφορα γαλλικά και ιταλικά πολυθεματικά περιοδικά. Επιμελήθηκε τη μεταφορά σε κόμικς της βιογραφίας σημαντικών μορφών του καθολικισμού. Από τη δεκαετία του '80 και μετά εργάστηκε στις σειρές "Ken Parker" και "Julia".

Ο Luis Bermejo Rojo (1932 - )
Ο μοναδικός μη Ιταλός σχεδιαστής της σειράς. Εκλεκτό μέλος της μεγάλης ισπανικής σχολής, άρχισε τη σταδιοδρομία του στις αρχές της δεκαετίας του 50. Στο παλμαρέ του περιλαμβάνονται ιστορίες του "Καπετάν Τρουενό", το γουέστερν "Απάτσι" και η πιο μεγάλη επιτυχία του, "Περιπέτειες του FBI" (1951). Στην Αγγλία δημοσιεύτηκαν ιστορίες του από τη Fleetway και από τα ιστορικά πολυθεματικά περιοδικά "Eagle" και "Lion". Έφθασε μέχρι την Αμερική για να σχεδιάσει κάποιες από τις γοτθικές ιστορίες των περιοδικών της Warren. Όσον αφορά την «Κατάκτηση», σχεδίασε τρία από τα τελευταία τεύχη της σειράς, τα 59 (Ρίο Γκράντε), 64 (Δυτικά Του Πέκος) και 67 (Πύρινοι Σταυροί).

Ο Erminio Ardigò (1932-2004)
Σχεδίασε μεταξύ άλλων ιστορίες του "Μικρού Ιππότη" και του "Ντιαμπολίκ", ενώ δουλειές του δημοσιεύτηκαν και στην Γαλλία, σε περιοδικά των εκδόσεων Lug. Σε ότι αφορά την «Κατάκτηση», συνεργάστηκε στο σχέδιο του τεύχους 13 (Η Τελευταία Μονομαχία).

Το άρθρο αναδημοσιεύεται εδώ από την ιστοσελίδα http://www.greekcomics.gr, κατόπιν άδειας του συντάκτη, bonadrug.
Το αφιέρωμα θα ολοκληρωθεί σε 5 μέρη.