Η… βιβλιογραφία των κόμικς 25 – Χάρτινοι Ήρωες - Ασπρόμαυρα Όνειρα

ΧΑΡΤΙΝΟΙ ΗΡΩΕΣ, ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΑ ΟΝΕΙΡΑ

Εκδότης: ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ

Έτος κυκλοφορίας: Σεπτέμβριος 2008

Συγγραφέας: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΣΚΙΝΑΣ

Σελίδες: 192

Σχήμα: 20 x 20 εκ.

Αρχική τιμή: 18,00 ευρώ

Περιεχόμενα:

Αντί προλόγου

1: Οι πρώτοι διδάξαντες-Μικρός Ήρως

2: Οι καουμπόηδες

3: Έρχεται ο Μπλεκ

4: Γενικαί Εκδοτικαί Επιχειρήσεις Ο. Ε.

5: Ποδοσφαιρική κουλτούρα

6: Κλασσικά εικονογραφημένα

7: Ο Λούκυ Λουκ, ο Καμπανάς και οι υπόλοιποι

8: Το τρομερό ποντίκι

9: Πηδάλιο Πρεςς

10: Από το 1974 και μετά: η μεταπολίτευση των κόμικς και τα χρόνια της παρακμής

11: Η αμερικάνικη χάρτινη επανάσταση και οι ευρωπαϊκές παρενέργειες

12: Οι συλλέκτες

Συνεντεύξεις

Ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες για κόμικς

Το jukebox του βιβλίου!!

Επίλογος

Βιβλιογραφία

Κριτική βιβλίου:

Η πρώτη μου κίνηση ήταν να το ξεφυλλίσω. Και να το μυρίσω. Έμεινα ικανοποιημένος και από τα δύο. Ιλουστρασιόν χαρτί και πολλά, πάρα πολλά εξώφυλλα και εσώφυλλα και βινιέτες από κόμικς, όχι μόνο όσων κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, στην αρχή του θρύλου.

Το βιβλίο είναι μια συνολική και λεπτομερειακή καταγραφή των εικονογραφημένων και παραλογοτεχνικών περιοδικών που κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα έως και τη δεκαετία του 1970 (ναι μόνο, αυτό ανακάλυψα φτάνοντας στο τελευταίο κεφάλαιο κι ενώ ένιωθα ότι θα ζούσα και τη δεκαετία που γεννήθηκα αλλά... to be continued μάλλον). Δεν είναι στείρα καταγραφή, δεν είναι συλλεκτική αξιολόγηση.

Είναι οι συναισθηματικές και οικονομικές περιπέτειες ενός παιδιού που τον συντρόφεψαν τα κόμικς κι η αγάπη του για τις υπέροχες αυτές στιγμές τον οδήγησε να ψάξει αργότερα όσα δεν πετάχτηκαν (ή κάηκαν) και να τα αποκτήσει. Ένα έργο ζωής, με πολύ κόπο και αγώνα.

Μέσα στο έργο αυτό ξεδιπλώνονται όχι μόνο οι τίτλοι που συντρόφεψαν όλους μας στα πρώτα χρόνια της ζωής μας αλλά και το σκεπτικό "γιατί ήρθαν αυτοί οι τίτλοι στην Ελλάδα" και "γιατί ευδοκίμησαν ή καταβαραθρώθηκαν"; Απλές σκέψεις ενός ανθρώπου σχετικού με τον καλλιτεχνικό και συλλεκτικό κύκλο, έναν άνθρωπο δικό μας, απλό, καθημερινό. Ερωτήματα δικά μας, απορίες δικές μας, αξιολογήσεις δικές μας, ο συγγραφέας του βιβλίου πρόλαβε να τα διατυπώσει πριν από μας για μας.

Θετικό είναι ότι σε κάθε σχεδόν τελευταία σελίδα έκαστου κεφαλαίου ο συγγραφέας ξεφεύγει από την αφήγηση-ανάμνηση και προχωρά στην αυτοβιογραφία, ξανά αναπαριστώντας εικόνες οικείες σε όσους γεννήθηκαν, έζησαν, δημιούργησαν σε εκείνες τις ημέρες (που δεν είναι και πολύ μακρινές από το σήμερα). Δηλαδή, διαβάζαμε αυτά τα κόμικς αλλά τι κοιτάγαμε απέναντί μας, τι ακούγαμε έξω από το παράθυρό μας, τι άλλο κάναμε στον ελεύθερο χρόνο μας (πλην της ανάγνωσης κόμικς;). Παιδικά παιχνίδια, προϊόντα, διαφημίσεις, λέξεις και φράσεις μιας άλλης λες εποχής κι όμως τόσο δικής μας, τόσο καθημερινής. Με συγκίνηση είδα να ζωντανεύει στα μάτια μου ένα(;) αθώο παιδί και η καθημερινή του δραστηριότητα: σχολείο, παρέες, μουσική, δωράκια, χαρτζιλίκι. Κάλλιστα θα μπορούσα να πω ότι αυτό το βιβλίο συμπληρώνει ανεπίσημα την έρευνα και για τις καθημερινές μικροχαρές και λεπτομέρειες παλαιότερων εποχών.

Άλλο αξιομνημόνευτο είναι οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις σχετικά με τα κόμικς. Μεγάλη πηγή πληροφοριών και αρκετά χρήσιμη για on-line και real-time ενημέρωση και αναζήτηση. Το δε jukebox είναι όλα τα λεφτά από ευρηματικότητα και πρωτοτυπία. Τέλος οι συνεντεύξεις με τον Γιώργο Ανεμοδουρά και τον Γιώργο Δραγούνη δίνουν το απαραίτητο συμπλήρωμα για την αυθεντικότητα του κειμένου και της εποχής του συγγραφέα.

Να παρατηρήσω, όμως και κάποια μειονεκτήματα; Παραδέχομαι ότι είμαι εκτός του χώρου των κόμικς, τον οποίον ζουν τόσο εμπεριστατωμένα κάποιοι άλλοι από τη μεγάλη παρέα του GreekComics, οπότε δεν θα σταθώ στην πορεία της αφήγησης ή τις τυχόν παραδρομές και αναχρονισμούς ή ελλείψεις (που έστω και επιφανειακά εγώ τουλάχιστον δεν τις εντόπισα). Θα μιλήσω ως βιβλιοθηκονόμος και ερευνητής γενικά (υπογραφή: ψωνάρα) που έχω επαφή με τα βιβλία έρευνας και ειδικά με άλλες συναφείς εκδόσεις σχετικά με τα εικονογραφημένα τευχάκια.

Το βιβλίο θα μπορούσε να αποδώσει ακόμη περισσότερο αν οι εικόνες συνοδεύονταν από λεζάντες ("οι βινιέτες είναι από το τάδε περιοδικό" ή "ΔΙΚΑΙΟΣ, εξώφυλλο της χρονολογίας τάδε") ώστε στο κείμενο να έχουμε συνδυασμούς κειμένου-εικόνας (βλ. στη σελίδα τάδε την εικόνα τάδε για ολοκλήρωση της εικόνας του Ποπάυ π.χ. που αναφέρω στο κεφάλαιο τάδε"). Υπήρχαν εικόνες σχετικές με το κείμενο αλλά τα έγχρωμα "δωράκια" ήταν ολίγον τι άτακτα ερριμμένα.

Με μπέρδεψε η συνεχής ροή του κειμένου. Είναι τόσα πολλά τα περιοδικά που καλύπτει με τις γνώσεις και την πείρα του ο συγγραφέας που βγαίνει ένα κείμενο-ποταμός κάτω από γενικές ενότητες. Θα μπορούσαν να διασπαστούν σε επιμέρους κεφάλαια ή έστω πλαγιότιτλους στις κενές περιοχές του κειμένου.

Κατ' εμέ, επίσης, σημαντική παράλειψη είναι το ευρετήριο. Υπάρχουν τόσα ονόματα, τόσος πλούτος γνώσεων που χωρίς το ευρετήριο ίσως πηγαίνει χαμένο. Ευρετήριο εικονογράφων, συγγραφέων, ξένων εκδοτικών οίκων θα έδινε τεράστια αξία στο κείμενο και μια μοναδική πληρότητα. Προαιρετικά ένας ενδεικτικός χρονολογικός πίνακας με τις εκδόσεις-σταθμούς των περιοδικών στη χώρα μας θα ήταν άλλο ένα πολύτιμο κομμάτι του παζλ.

Επίσης με ξένισε που, σε πολλά σημεία κι όσον αφορά ξένους δημιουργούς, προηγούνταν ένα Internet link σε μορφή άσχημη για το υπόλοιπο κείμενο. Μήπως ήταν κάποια λαθάκια κατά το proofreading;) (ενδεικτικά σελ. 151, 2η στήλη, 4η παράγραφος).

Κάτι που παρατήρησα: στη σελίδα 21, στη μαρτυρία του Χάρη Καμπουρίδη και στη σελίδα 163, στη μαρτυρία του Κώστα Γιαννακόπουλου, δεν αναφέρεται η πηγή από όπου αντλήθηκε η συζήτηση, ούτε αναφέρεται στη βιβλιογραφία στο τέλος. Σημειωτέον ότι η βιβλιογραφία με "απογοήτευσε" γιατί ήταν σε μια τελείως αδόκιμη και πρόχειρη μορφή (εντυπωσιακό, αφού ο Σολδάτος είναι έμπειρος εκδότης).

Λοιπόν αρκετά με την γκρίνια, άλλωστε αυτά είναι κοντόφθαλμες λεπτομέρειες ενός γκρινιάρη βιβλιοθηκονόμου. Κι ερχόμαστε στο κρίσιμο ερώτημα: είναι χρήσιμο αυτό το βιβλίο; Ναι. Δεν καταγράφει λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά του κάθε περιοδικού όπως ο Κάσσης, δεν είναι κατάλογος συλλεκτών, δεν είναι στείρα παράθεση γνώσης. Είναι μια φιλική συντροφιά που σε ξεναγεί στον μαγικό κόσμο των κόμικς αλλά και της σημερινής συλλεκτικής κατάστασης στην Ελλάδα. Σου εξηγεί γιατί αυτό τότε, γιατί το άλλο τώρα.

Είναι άλλο ένα πετραδάκι στον ανεξερεύνητο Άρη του ελληνικού κόμικ.

Μπράβο, Γιώργο.

Κείμενο: rotagiatipino, από το http://www.greekcomics.gr/

2013
50 ΧΡΟΝΙΑ ΜΙΚΡΟΣ ΚΑΟΥ-ΜΠΟΫ

40 ΧΡΟΝΙΑ ΜΙΚΡΟΣ ΑΡΧΗΓΟΣ

ΤΑ ΔΥΟ ΘΡΥΛΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ