Η… βιβλιογραφία των κόμικς 26 – Συνηγορία της παραλογοτεχνίας

Συγγραφέας: Πέτρος Μαρτινίδης

Α' Έκδοση

Η μελέτη αυτή συνιστά μια ψύχραιμη κι όσο γίνεται αντικειμενική ματιά πάνω στο φαινόμενο της παραλογοτεχνίας. Ξεκινά με 4 κύρια άρθρα για να καταλήξει στη συνολική επικάλυψη και ιστορική αφήγηση του φαινομένου της παραλογοτεχνίας. Έχουμε λοιπόν κατασκοπικά μυθιστορήματα, έργα επιστημονικής φαντασίας, κόμικς και αστυνομική λογοτεχνία. Κατά το συγγραφέα αυτοί είναι οι κύριοι άξονες της παραλογοτεχνίας.

Το άρθρο για τα κόμικς μας ξεναγεί στο χώρο αλλά και στην έννοια του χώρου στα κόμικς και μας αναλύει με τη μέθοδο της σημειωτικής τις αέναες αντιπαραθέσεις καλού-κακού, ηρώων-εχθρών και πώς χρησιμοποιούνται και τοποθετούνται στα κόμικς.

Το κείμενο για τα κόμικς που περιέχεται στο βιβλίο παρουσιάστηκε με μορφή διάλεξης το καλοκαίρι του 1979 στο 1ο συνέδριο της ελληνικής σημειωτικής εταιρείας, που τα πρακτικά δημοσίευσαν οι εκδόσεις Οδυσσέας.

Ας αγγίξουμε το κύριο μέρος της εργασίας: χωρίς να ρίχνει το βάρος σε μια συγκεκριμένη πλευρά και χωρίς να παίρνει το μέρος κανενός αλλά κυρίως χωρίς υπερβολικές σειρήνες (η παραλογοτεχνία είναι κακή ή η παραλογοτεχνία είναι καλή) μας ξεναγεί, μας αφηγείται, μας αναλύει όλες τις πλευρές της παραλογοτεχνίας σε όλο τον κόσμο. Αναλύονται εξίσου και οι 4 άξονες με ενδιαφέροντα στοιχεία και λεπτομέρειες. Ως προς τα κόμικς δεν ακολουθεί την αντιδραστική και περίεργη φωνή της εποχής ότι τα κόμικς είναι αντιπαιδαγωγικά ή περνάνε λάθρα έννοιες κακές στο χαρακτήρα των παιδιών. Ελάχιστα αναφέρεται στην ελληνική πραγματικότητα.

Ένα αρκετά καλό δοκίμιο γύρω από την παραλογοτεχνία, που αναλύει τις νόρμες και τους κανόνες που διέπουν τη δημιουργία έργων παραλογοτεχνικής υφής, το γιατί και το διότι της ζήτησης που έχουν από το ευρύ κοινό αλλά και τις συνέπειες (καλές και κακές) από την ανάγνωση αυτών των κειμένων.

Τα κείμενα διανθίζονται με βινιέτες από τη σειρά Thorgal των Rosinski-Van Hamme.

Όπως γράφει ο συγγραφέας πρόκειται για ένα βιβλίο που αφιερώνεται σε αυτούς που νομίζουν πως ο Tintin είναι είδος παιδικής τροφής, πως ο Ιούλιος Βερν έγραψε τα μυθιστορήματα του Ασίμοφ και το όνομα Μάρλοου τους μοιάζει σαν μάρκα από ουίσκι...

Εκδόσεις: ΠΟΛΥΤΥΠΟ

Ημερομηνία έκδοσης: 1982

Μέγεθος: 14,0x20,0

Σελίδες: 240

Β' Έκδοση

Οι λέξεις είναι της κατηγορίας του πάθους, οι εικόνες της κατηγορίας της ιδέας.

Αυτό, είναι το βιβλίο για τις λέξεις (αφηγήματα επιστημονικής φαντασίας, κατασκοπικά ή αστυνομικά) και για τις εικόνες (κόμικς). Διερευνά και ιστορεί το πώς, π.χ. ο SAS καταφέρνει να γνωρίζει 4 περιπέτειες το χρόνο, κάθε χρόνο επί 30 χρόνια· από πού εμπνεύστηκε η Άγκαθα Κρίστι τη μορφή του Ηρακλή Πουαρώ και γιατί θεωρήθηκε ότι υπάρχει έλλογη ζωή στον πλανήτη Άρη· και σε ποια φόντα οι εικονογραφικοί "υπεράνθρωποι" επιδίδονται στα υπερκατορθώματά τους.

Προσπαθεί, έτσι, να δείξει ότι παρά τις διακρίσεις ανάμεσα σε μιαν υψηλή, σοβαρή ή μεγάλη λογοτεχνία και σε μια λογοτεχνία μαζική, λαϊκή, απλοϊκή και ευεπίφορη στη χαλαρότητα, δεν υπάρχουν ιδέες χωρίς πάθος και, κυρίως, πάθος χωρίς ιδέες.

Προσπαθώντας να καταλήξει στον κατά το δυνατό πληρέστερο ορισμό της «παραλογοτεχνίας», ο Πέτρος Μαρτινίδης, γράφει πως «καταφέρνει μ’ έναν πιο ουδέτερο τρόπο να καλύπτει όλες εκείνες τις περιοχές της λογοτεχνίας, οι οποίες έχουν μεν μιαν ευρεία λαϊκή κατανάλωση, λειτουργούν συχνά σαν ψυχαναλυτικές φυγές, με μιαν ανακουφιστική παρείσφρηση μέσα στις χωρίς άλλη “θέα” ώρες της καθημερινότητας, και διακρίνονται κατά κανόνα από μια σχετική ευκολία παραγωγής».

Όπως αναφέρει και ο κ. Μαρτινίδης στον πρόλογο, η 2η έκδοση δεν έχει ουσιαστικές διαφορές από την 1η, εκτός από την προσθήκη ενός επιπλέον άρθρου σχετικού με την αστυνομική λογοτεχνία.

Εκδόσεις: ΥΠΟΔΟΜΗ
Ημερομηνία έκδοσης: 1994
Μέγεθος: 17x21
Σελίδες: 276
ISBN: 978-960-329195-1
Τιμή: €9,69

Μέρος του κειμένου προέρχεται από το http://www.greekcomics.gr/

2013
50 ΧΡΟΝΙΑ ΜΙΚΡΟΣ ΚΑΟΥ-ΜΠΟΫ

40 ΧΡΟΝΙΑ ΜΙΚΡΟΣ ΑΡΧΗΓΟΣ

ΤΑ ΔΥΟ ΘΡΥΛΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ