Τι διάβαζε όταν ήταν μικρός ο Νίκος Μπακουνάκης;

Ο Νίκος Μπακουνάκης, είναι αρχισυντάκτης στο «Βήμα της Κυριακής» ενώ διευθύνει το ένθετο "Βιβλία" της εφημερίδας. Είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει γράψει βιβλία για την ιστορία του ελληνικού χώρου στο 19ο και τον 20ο αιώνα, ενώ διετέλεσε συνεργάτης του τομέα εκδόσεων του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Έχει διδάξει ιστορία της όπερας στο Πανεπιστήμιο Πατρών.

Τί διάβαζε όταν ήταν μικρός ο Ν.Μπακουνάκης; Οσο παράξενο κι αν σας φαίνεται, Μίκυ Μάους και Μικρό Σερίφη. Διαβάστε περισσότερα στη συζήτηση που ακολουθεί.
Από τη Σίσσυ Ανδριτσοπούλου (http://www.swm.gr)


Ο άνθρωπος που δημιούργησε ίσως το εγκυρότερο και οπωσδήποτε το πρώτο ένθετο για το βιβλίο σε ελληνική εφημερίδα, ο Νίκος Μπακουνάκης, ξεκίνησε την καριέρα του ως αναγνώστης από τα Μίκυ Μάους. Η απάντησή του στο ερώτημα «τι θυμάσαι από τα παιδικά σου διαβάσματα;» ήταν αυθόρμητη και σαφής: Μίκυ Μάους και Μικρό Σερίφη. Βιβλία με την κυριολεκτική έννοια διάβασα μετά τα δεκαέξι.

Η αλήθεια είναι ότι έμεινα λίγο άναυδη: παρακολουθώντας αυτά τα χρόνια την πορεία του στο δημοσιογραφικό και στον ακαδημαϊκό χώρο και επειδή θεωρώ ότι ο είναι ο κατ'εξοχήν Ελληνας scholar στον τομέα του, περίμενα κάτι πιο εξεζητημένο, τύπου «δεν σήκωνα το κεφάλι μου από τα βιβλία» ή έστω αυτό που τείνει να γίνει στερεοτυπικό για τους περισσότερους Ελληνες αναγνώστες, φοβάμαι διαγενεακά, δηλαδή τον Ιούλιο Βερν και την Πηνελόπη Δέλτα.
Όμως όχι. Διαψεύδοντας τις εμμονές πολλών highbrows της ημεδαπής που σπεύδουν να καταδικάσουν ως κατώτερη του επιπέδου τους οποιαδήποτε αναφορά στην pulp fiction, ο συνομιλητής μου διαβεβαιώνει ότι ήταν πολύ καλός πελάτης των περιπτέρων της γειτονιάς του στην Πάτρα.
Περίμενα με ανυπομονησία το μηνιαίο Μίκυ Μάους, θυμάται. Επίσης, διάβαζα τα Κλασικά Εικονογραφημένα, τον Τεν Τεν και τον Αστερίξ, στα γαλλικά τότε.
Όπως είναι γνωστό, ο Νίκος Μπακουνάκης ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι, μετά τη Νομική Αθηνών. Η σύνδεση με τη γαλλική κουλτούρα ίσως να εξηγεί πώς βρέθηκε από τον Αστερίξ στον Αλμπέρ Καμύ: Στα δεκαέξι-δεκαεφτά, λίγο πριν τελειώσω το σχολείο, αποφάσισα να διαβάσω τον Επαναστατημένο Ανθρωπο του Καμύ και μετά συνέχισα πάντα με δοκίμια.
Ετσι ξαφνικά; επιμένω εγώ. Και γιατί Καμύ κι όχι κάτι άλλο;
Ο Καμύ, ο Μωριάκ και πολλοί άλλοι ήταν γνωστά ονόματα για όσους σπούδαζαν τη "γαλλική γλώσσα". Ως παιδί της ελληνικής επαρχίας αλλά και οικογένειας που στήριζε τα παιδιά της να μάθουν «ξένες γλώσσες» επιτρέψτε μου να σχολιάσω εδώ ότι χρωστάμε πολλά στους αναρίθμητους δασκάλους και κυρίως δασκάλες που έρχονταν στα σπίτια και άνοιγαν παράθυρα και πόρτες σε κόσμους που φαίνονταν ταυτόχρονα τόσο κοντά και τόσο μακριά. Ο λόγος όμως στον Νίκο Μπακουνάκη: Λίγο μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου κι ενώ τελείωνα πια το σχολείο έπεσε στα χέρια μου το Μηδέ ο Μαρξ μηδέ ο Χριστός του Ζαν-Φρανσουά Ρεβέλ. Υποστήριζε ότι η επανάσταση δεν θα έρθει ούτε από τον χριστιανισμό ούτε από τον κομμουνισμό. Δεν θυμάμαι πια τι είδους επανάσταση θα ήταν αυτή, πιστεύω όμως ότι το βιβλίο αυτό με έκανε λιγότερο δογματικό, καθώς με το τέλος της εφηβείας βρέθηκα μπροστά στην πολιτικοποίηση της εποχής της Μεταπολίτευσης.
Επιμένω να αναζητώ μια εξήγηση γιατί τα παιδικά διαβάσματα δεν περιελάμβαναν βιβλία. Ο Νίκος Μπακουνάκης δεν θα μου κάνει τη χάρη: Δεν έχω εξήγηση, μου λέει, αυτή ήταν η πορεία των πραγμάτων. Υπήρχε βιβλιοθήκη στο σπίτι, αλλά τα βιβλία που είχε δεν μου φαινόταν ελκυστικά. Πολλοί συμμαθητές μου πήγαιναν στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Πάτρας που ήταν δανειστική αλλά εμένα δεν θυμάμαι να με τράβηξε ποτέ ως παιδί. Όμως, ανακαλύπτω στο τέλος, η συνήθεια της ανάγνωσης ήταν καθημερινή και είχε σχέση με τις εφημερίδες: Πάντα στο σπίτι υπήρχε η «Πελοπόννησος», η τοπική εφημερίδα, μάλιστα η αρχαιότερη στον επαρχιακό τύπο. Την έφερνα κάθε μέρα στον παππού μου και απ'όταν έμαθα να διαβάζω ήταν το καθημερινό μου ανάγνωσμα. Η Πελοπόννησος και το ραδιόφωνο, από εκείνα με τα πλήκτρα, τη βελόνα και την οθόνη με όλες τις πόλεις του κόσμου. Ο κρατικός σταθμός που έκανε αναμετάδοση στην Πάτρα, ο ραδιοφωνικός σταθμός της «Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου», ο τοπικός σταθμός της Αμαλιάδας… Μουσική πάντα, αλλά παραμύθια και Καραγκιόζης και βέβαια η «Ωρα του Παιδιού» κάθε απόγευμα.
Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος λοιπόν, φαίνεται ότι τα κόμικς και τα Κλασικά Εικονογραφημένα δεν έβλαψαν ποτέ κανέναν. Δεν ανησυχώ ιδιαίτερα για τα σημερινά παιδιά, ούτε καν για τα παιδιά μου, προσθέτει ο Νίκος Μπακουνάκης. Αυτό απαντώ και στους γονείς που με ρωτάνε καμιά φορά τι να κάνουν που τα παιδιά τους δεν αγαπούν τα βιβλία. Τίποτα, λέω. Θα βρουν το δρόμο όταν το θελήσουν.


Γονείς που υπήρξατε κάποτε παιδιά, αποενοχοποιηθείτε, η θεωρία του Π.Μπουρντιέ δεν έχει καταρριφθεί ακόμα!